مرکز تلفن تحت شبکه نسل جدیدی از مراکز تلفن می باشد که خدمات ارتباط از طریق تلفن را به صورت یکپارچه ارائه می کند. سانترال IP همان مرکز تلفن تحت شبکه اما با امکانات بیشتر نسبت به نسخه قدیمی تر آن می باشد.
اصطلاح مرکز تلفن تحت شبکه یا IPPBX از دو جز تشکیل شده است. یکی IP که مخفف Internet Protocol و به معنای پروتکل اینترنت است و دیگری PBX که مخفف Private Branch exchange و به معنای تبادل شعبه خصوصی می باشد.
یک سازمان بسیار بزرگ با تعداد کارمندان زیاد را در نظر بگیرید که هر یک از این کارمندان برای برقراری ارتباط تلفنی با همکاران نیاز به یک دستگاه تلفن دارند. تا اینجا که مشکلی نیست، اما مشکل از جایی شروع می شود که هر یک از این دستگاه های تلفن، نیاز به سیم کشی بسیاری طولانی بین دو یا چند کارمند به طور جداگانه دارند.
حال محیط کاری را تصور کنید که در آن سیم های تلفن زیادی به چشم می خورد که حتی ممکن است دست و پاگیر نیز باشند. راه حل این موضوع استفاده از مراکز تلفن تحت شبکه یا دستگاه IPPBX می باشد . مرکز تلفن تحت شبکه یک سیستم مرکزی جهت برقراری ارتباط بین کارمندان یک سازمان برای انجام مکالمات آنان است که بر روی بستر اینترنت و تحت پروتکل های اینترنتی، انجام می شود.
انواع مرکز تلفن تحت شبکه
به طور کلی مراکز تلفن تحت شبکه در انواع گوناگون تولید و و به بازار عرضه می شوند. در زیر به چند مدل رایج و کاربردی این دستگاه ها اشاره شده است.
مدل ابری
مدل ابری مرکر تلفن تحت شبکه یا همان cloud PBX بیشتر جنبه نرم افزاری دارد. به طوری که به جای ذخیره کردن داده ها بر روی سیستم کامپیوتری کاربر و یا بر روی انواع هارد دیسک، داده ها بر بستری ابری شکل ذخیره و نگهداری می شوند.
این مدل خدمات ارتباطی بین کاربران را به صورت آنلاین و با سرعت بالا فراهم می کند. همین موضوع سبب افزایش محبوبیت IPPBX ابری نزد کاربران شده است.
مدل نرم افزاری
در این مدل با نصب نرم افزارهای متن باز، همچون Asterisk بر روی سرور مرکزی، می توان خدمات ارتباط تلفنی را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داد.
مدل سخت افزاری
در این مدل مرکز تلفن تحت شبکه در دو نوع با ظرفیت ثابت و نیز ماژولار ارائه می گردد. در نوع ماژولار کاربر می تواند متناسب با نیاز سازمان، تعدادی ماژول را بر روی دستگاه PBX نصب کند. این راهکار برای سازمان هایی که تعداد کارمندان آن در دوره های زمانی خاصی متغیر می باشد، بسیار مناسب است. چرا که هم هزینه راه اندازی ماژول ها کم است و هم ظرفیت دستگاه را به راحتی می توان کم یا زیاد کرد.
مرکز تلفن تحت شبکه با ظرفیت ثابت در مقایسه با مدل ماژولار، قابلیت ارتقا و توسعه را ندارد.
دلیل این مورد این است که در مدل ثابت تعداد کاربران، تماس ورودی و همزمان، تعداد خطوط شهری و خطوط داخلی سازمان، ظرفیتی ثابت و مشخص دارند.
پرکاربردترین ماژول های مرکز تلفن تحت شبکه
در این بخش از مقاله به معرفی چند ماژول پرکاربرد در مرکز تلفن تحت شبکه، می پردازیم.
1 E_
از این ماژول در اتصال خطوط دیجیتال با ظرفیت بالا استفاده می شود.
FXO_
ماژول FXO جهت برقراری اتصال خطوط تلفن شهری استفاده می شود.
FXS_
برای برقراری اتصال دستگاه فکس، خطوط داخلی، تلفن آنالوگ از این ماژول استفاده می شود. گفتنی است که از این مدل ماژول برای ارتباط با سانترال های قدیمی نیز کاربرد دارد.
GSM/3G/4G_
امروزه و با پیشرفت فناوری در حوزه ساخت سیم کارت های پر سرعت، شاید رایج ترین نوع ماژول ها باشند که در برقراری اتصال و ارتباط خطوط شهری که امکان دسترسی به کابل های مخابراتی وجود ندارد، مورد استفاده قرار میگیرند.
مزایای استفاده از مرکز تلفن تحت شبکه
شاید به خاطر داشته باشید که در گذشته پس از برقراری ارتباط تلفنی با یک سازمان، باید چند لحظه ای را صبر می کردید تا فرد مورد نظر را صدا بزنند تا پای تلفن حاضر و با شما مکالمه کند. و یا در نسل های قبلی دستگاه های سانترال که به سانترال های سنتی معروف هستند، برای ارتباط تلفنی شما با کارمند یک سازمان، پس از پاسخ اپراتور، باید چند لحظه ای را صبر کرده تا اپراتور خط تلفن شما را به خط تلفن کارمند مورد نظر وصل کند.
حال در نظر بگیرید که یک سازمان چه تعداد اپراتور را باید استخدام می کرد و یا چند دستگاه تلفن و سانترال های قدیمی را باید خریداری می کرد تا بتواند تعداد بیشتری از تماس های ورودی و همزمان را پاسخ بدهد.
در ادامه ی این بخش، به مزیت های استفاده از مرکز تلفن تحت شبکه اشاره خواهیم کرد.
- افزایش سرعت و نیز کاهش مدت زمان انتظار برقراری ارتباط بین دو کاربر
- کاهش میزان کابل کشی غیر ضروری
- کاهش هزینه های خرید تجهیزات برقراری ارتباط تلفنی نظیر کابل، دستگاه های تلفن و سانترال های سنتی
- کاهش هزینه در استخدام تعدادی اپراتور برای کار با سانترال های سنتی
- افزایش ضریب امنیت و نیز پایداری در مکالمات بین دو کاربر. (منظور از پایداری در مکالمات، کیفیت و عدم قطع شدن ارتباط بین دو کاربر می باشد.)
- کاهش هزینه های نصب و نگهداری از سیستم تلفنی مرکزی تحت شبکه
- راحتی در ارتقا و توسعه سیستم
- امکان برقراری ارتباط با سانترال های سنتی
- برخورداری از امکاناتی نظیر صندوق صوتی، استفاده از نرم افزار شماره گیر، حالت انتظار در مواقعی که کاربر مشغول مکالمه است، خواندن متن برای کاربر پشت خط ، ضبط خودکار مکالمات و …
