مستند سازی شبکه یکی از ضروری ترین فعالیت هایی است که باید در یک شبکه کامپیوتری انجام شود. زمانی که شما یک شبکه کامپیوتری را ایجاد می کنید، یک هدف مشخص دارید و بر اساس این هدف، حجم عظیمی از داده به شبکه شما وارد خواهد شد. نگهداری از این داده ها، امری حیاتی برای شبکه شما است. از طرفی، همیشه شبکه شما به یک شکل نیست و دائما تغییراتی را در آن اعمال می کنید که لازم است تا این تغییرات حفظ شود و شخص بعدی که مسئول این شبکه خواهد بود، از صفر شروع نکند. از این رو لازم است تا مستند سازی شبکه را جدی بگیرید. در این مقاله در مورد مستند سازی شبکه های کامپیوتری با شما صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
مستند سازی شبکه چیست؟
مستند سازی شبکه به معنای ساخت مجموعه ای از دستورالعمل ها برای راهنمای در مورد نحوه مدیریت شبکه است. توسط مستند سازی در شبکه، تمامی موارد موجود در شبکه مانند پیکربندی همه نرم افزارهای موجود در شبکه که به عنوان سرویس دهنده فعالیت می کنند، ضوابط و قوانین استفاده از شبکه، سیاست های امنیتی که برای استفاده از شبکه لازم است و یک دیاگرام کلی از شبکه باید مستند شوند. مستند سازی شبکه معمولا باید توسط مدیر شبکه انجام شود. از طرفی این کار زمان بر است و نمی توانید سریعا این کار را انجام دهید. علاوه بر آن، برای فرایند مستند سازی، لازم است تا اطلاعات آپدیت باشند که پس از آپدیت نیاز به مستند سازی مجدد نداشته باشید.
لزوم مستند سازی شبکه
گفتیم که مستند سازی شبکه یکی از حیاتی ترین مواردی است که یک مدیر شبکه باید انجام دهد. لزوم این کار زمانی مشخص می شود که شخص مدیر شبکه به هر علتی در دسترس نباشد، در این حالت اگر مستند سازی انجام نشده باشد، شما عملا دسترسی به هیچ یک از مواردی مانند محل روتر ها، سرورها، مودم ها، سوئیچ ها، نوع ارتباط لینک های بین قسمت های مختلف، شماره پورت ها، محل کلاینت ها و … ندارید. از طرف دیگر در مورد تغییراتی که مدیر شبکه انجام داده نیز چیزی نمی دانید و همین موارد باعث اتلاف وقت زیاد و یا انجام کارهایی که قبلا انجام شده است می شود و در مواردی می تواند باعث بهم ریختن شبکه شود.
اگر به پشتیبانی شبکه نیاز دارید تهران آی تی در خدمت شماست.
مزایای مستند سازی شبکه
مستند سازی شبکه مزایای زیادی دارد. این مزایا، به اندازه ای مفید هستند که زمان گیر بودن و هزینه مربوط به فرایند مستند سازی را تحت الشعاع قرار می دهند و می توانید توجه زیادی به آنها نداشته باشید. این مزایا عبارتند از :
ذخیره داده و جلوگیری از پاک شدن آنها
در هر شبکه کامپیوتری، حجم قابل توجهی از داده های مختلف وجود دارد. برای جلوگیری از اینکه این داده ها به هر علتی در معرض از بین رفتن و پاک شدن قرار بگیرند، مستند سازی در شبکه بهترین راه حل است.
افزایش سرعت در رفع اشکال
با مستند سازی شبکه می توانیم، در صورت وجود هر اشکال در شبکه، در کمترین زمان ممکن نسبت به شناسایی و رفع آن اقدام کنیم.
افزایش سرعت در واگذاری مسئولیت ها
زمانی که مستند سازی انجام شود، مدیر شبکه اختیار بیشتری برای واگذاری مسئولیت ها به سایر افراد تیم دارد. دلیل این امر وجود اطلاعات دسته بندی شده در فرایند مستند سازی است و میتوان بر اساس توانایی فرد، قسمت خاصی را به او واگذار کرد.
عدم وابستگی شبکه به فرد
پس از مستند سازی، شبکه دیگر در انحصار یک فرد نخواهد بود و سازمان می تواند هر فرد یا افراد دلخواهی را برای مدیریت شبکه انتخاب کند.
بهبود طراحی
در فرایند مستند سازی، معمولا دیاگرامی ایجاد می شود. این دیاگرام برای هر طراحی که پس از آن بر روی شبکه نیاز باشد، قابل استفاده خواهد بود.
مستند سازی در شبکه چگونه انجام می شود؟
برای مستند سازی شبکه باید چند مرحله انجام شود.
- باید تمامی مراحل و هدفی که از مستند سازی وجود دارد، به مدیر شبکه اطلاع رسانی شود.
- اسامی همه سرورها تجهیزات اکتیو شبکه مانند چاپگرها، سوئیچ ها، روترها و IP، آدرس MAC، و نام Host و NetBIOS آنها مشخص شود.
- کلیه تجهیزات شبکه وجود دارد، باید به طور کامل و با مشخصات دقیق شامل برند، سریال، مدل و … ثبت شود.
- برای محل سرورها، فایروال ها، روترها، اتصالات اصلی و … باید دیاگرام تهیه شود.
- در هر شبکه، یک سرویس دهنده اینترنت وجود دارد. در مورد این سرویس دهنده باید، همه اطلاعات مربوطه شامل لینک های وب، نحوه تماس با پشتیبانی و … مشخص شود.
- سیستم عامل مورد استفاده در سرور و کلاینت باید مشخص شود.
- پروتکل هایی که در شبکه مورد استفاده قرار می گیرند باید مشخص شود. ( پروتکل هایی مانند NetBEUI، IPX/SPX و … )
- تمام تنظیمات امنیت شبکه شامل تنظیمات مربوط به فایروال، تنظیمات روترها و فهرست های دسترسی مجاز باید مشخص شود.
- هرگونه تغییراتی که مدیر یا مدیران قبلی بر روی شبکه اعمال کرده اند باید مشخص شود. این تغییرات شامل هرگونه نرم افزار نصب شده و یا مشکلات ایجاد شده نیز می باشد.
- تمام اطلاعات مرتبط با شبکه، شامل میزان استفاده از پردازنده و حافظه اصلی در سمت سرور و کلاینت، میزان استفاده از پهنای باند و حجم ترافیک شبکه باید مشخص شود.
- هر مکانیسمی که در کنترل خرابی و یا خطا نقش موثری دارد ( مانند میزان حجم برای ذخیره سازی، کلاسترها، دیسک های اضافی و …. ) باید مشخص شود.
- مکان فیزیکی شبکه در ساختمان و همچنین نحوه دسترسی به آن باید مشخص شود.
- نحوه نامگذاری کلاینت ها و سرورها، روترها، سوئیچ ها، DNS، اکتیو دایرکتوری و …. باید مشخص شود.
- برای مقابله با هرگونه پیش آمدی باید دستورالعملی توسط مدیر شبکه تهیه شود. همچنین در کنار این دستور العمل باید راه تماس با مدیر شبکه و پشتیبان ذکر شود.
