استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه یکی از مهم ترین مواردی است که به هنگام کابل کشی شبکه بایستی به آن اهتمام ویژه ای ببخشید. در واقع عدم رعایت نکردن رنگ بندی درست و صحیح در سوکت شبکه، موجب می شود تا ارتباط کابل شبکه غیرممکن و یا غیر پایدار شود.
ترتیب رنگ بندی سوکت شبکه
تصور برخی از افراد این است که برای متصل شدن یک سوکت به شبکه اگر هر دو سر کابل شبکه از یک رنگ بندی یکسان برخوردار باشد کافی است اما در واقع برقراری ارتباط توسط کابل شبکه تنها با ترکیب استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه به صورت صحیح، ممکن خواهد بود. در این رنگ بندی اشتباه حتی اگر ترتیب رنگ ها در هر دو سر کابل شبکه رعایت شود، قطعاً ارتباطی را ایجاد نخواهد کرد.
به طور معمول استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه به ترتیب زیر خواهد بود:
کابل شبکه 568A
سفید سبز، سبز، سفید نارنجی، آبی، سفید آبی، نارنجی، سفید قهوه‌ای، قهوه‌ای
کابل شبکه 568B
سفید نارنجی، نارنجی، سفید سبز، آبی، سفید آبی، سبز، سفید قهوه‌ای، قهوه‌ای
بین تمامی این سیم هایی که به آن اشاره کردیم، وظیفه 4 عدد از آنها این است که سیگنال را انتقال دهند و وظیفه 4 سیم دیگر هم برای استفاده های جانبی است. در این بین از 4 عدد سیمی که وظیفه آن انتقال سیگنال است دو سیم وظیفه ارسال(Send) و دو سیم دیگر وظیفه دریافت سیگنال (Receive) را بر عهده دارند.
به طور مثال در کابل شبکه 568A، دو سیم سبز و سفید سبز، وظیفه ارسال سیگنال و دو سیم نارنجی و سفید نارنجی هم وظیفه دریافت سیگنال را بر عهده دارند. اگر به ترتیب رنگ هایی که در بالا به آن اشاره کردیم توجه کنید متوجه می شوید که استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه در تمامی رنگ ها به نوعی ثابت است و تنها تفاوت موجود این است که جای رنگ های نارنجی و سفید نارنجی با رنگ های سبز و سفید سبز، تغییر کرده است.
کابل شبکه کراس (Cross) یا ضربدری
در کابل شبکه کراس، استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه در هر دو طرف کابل مورد استفاده قرار می گیرد. یعنی در یک طرف از استاندارد 568A و در طرف دیگر هم از استاندارد 568B استفاده می شود. یکی از دلیل های این کار وصل کردن آن به هر دو طرف یک کامپیوتر است آن هم برای مواقعی که بخواهید مسیر ارسال و دریافت در هر دو طرف کابل کاملاً یکسان و منطبق باشد. در این طور مواقع باید از یک استاندارد معکوس بهره ببرید.
کاربردهایی که برای کابل شبکه کراس می توان نام برد:
- وصل کردن یک کامپیوتر به صورت مستقیم به یک کامپیوتر دیگر
- وصل کردن کامپیوتر به دستگاه روتر که در این حالت کابل کراس قسمت ارسال کننده کارت شبکه را به قسمت دریافت کننده دستگاه روتر وصل می کند
- وصل کردن مودم دستگاه روتر به فایروال
کابل شبکه Straight یا مستقیم
استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه در کابل شبکه Straight یک مقدار متفاوت تر از کابل کراس است. این یعنی در انتهای هر دو طرف این کابل از استاندارد 568A استفاده می شود. دلیل این کار این است که یک طرف این کابل به کامپیوتر و طرف دیگر هم به یکی از اجزاء شبکه مانند روتر، سوئیچ، هاب و غیره متصل می شود. به خاطر اینکه مسیر پورت در اجزاء شبکه معکوس شده و دیگر نیازی وجود ندارد که بخواهید یک بار دیگر این مسیر را تغییر دهید.
به طور معمول برای اینکه ارسال در یک طرف کابل و دریافت در طرف دیگر صورت بگیرد، باید استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه به صورت معکوس باشد. اما به خاطر اینکه در این بخش شما از یک کامپیوتر و یک کارت شبکه استفاده می کنید و در طرف دیگر از اجزاء شبکه بهره می برید، دیگر نیازی به معکوس کردن کابل شبکه ندارید چرا که اجزاء شبکه در داخل خودشان از پورت های معکوس استفاده می کنند.
کاربردهایی که برای کابل شبکه Straight می توان نام برد:
- متصل کردن کامپیوتر به اجزاء شبکه مانند سوئیچ، هاب، روتر و غیره
- متصل کردن کامپیوتر به مودم های ADSL
- وصل کردن مودم های ADSL با استفاده از کابل شبکه به اجزاء شبکه مانند سوئیچ و یا هاب
رنگ بندی کابل شبکه استاندارد
تمامی کابل های شبکه ای که در بالا به آن اشاره کردیم، همگی دارای 4 زوج سیم مسی و 8 رشته سیم هستند که هر رشته سیم درون کابل شبکه یک رنگ مخصوص به خودش را دارا می باشد. این استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه موجب می شود تا به هنگام سوکت زدن و یا نصب کیستون شبکه، کابل ها جابجا نشوند.
همچنین اشاره کردیم که از دو استاندارد 568A و 568B برای اتصال کابل شبکه به سوکتRJ45 مورد استفاده قرار می گیرد و به طور معمول از استاندارد 568B بیشتر استفاده می شود. در سال 2002 میلادی با توجه به افزایش روز افزون استفاده از کابل های CAT6 استاندارد و رنگ بندی کابل شبکه 568B هم بیشتر مورد تأیید متخصصان حوزه شبکه قرار گرفت. مزیت استفاده از این استاندارد این است که به راحتی در هر دو نوع کابل CAT5 و CAT6 مورد استفاده قرار می گیرد.
