رک شبکه چیست؟

امروزه پیشرفت های بسیار بزرگ و چشمگیر در حوزه فناوری اطلاعات، موجب افزایش تقاضا به‌‌ ویژه در خدمات شبکه و تکنولوژی‌‌ها و قطعات جانبی وابسته به آن مانند رک شبکه شده است. کارشناسان و مدیران IT، هر لحظه به دنبال زیرساخت های فناوری اطلاعاتی هستند که علاوه بر ‌‌بروز بودن بتوانند قابل اطمینان، منعطف، ایمن و از نظر اقتصادی، مقرون به صرف نیز باشند.

یکی از قطعات‌‌ جانبی و وابسته به سیستم‌‌های کامپیوتری در حوزه فناوری اطلاعات که بسیار حائز اهمیت می‌‌باشد، رک یا همان محفظه رک می‌‌باشد. رک در واقع محفظه‌‌ای است که تجهیزات شبکه در آن قرار می‌‌گیرد. استفاده از رک شبکه می‌‌تواند باعث سازماندهی، نظم و زیبایی اتاق سرور شود و صد البته که موجب سهولت دسترسی به تجهیزات شبکه و حفظ امنیت آن‌‌ها نیز می‌‌شود.

تعریف رک شبکه

رک شبکه در واقع یک محفظه نگهدارنده تجهیزات شبکه یا بهتر بگوییم محفظه‌‌ای حاوی تجهیزات شبکه مانند مودم، سوئیچ، روتر و غیره است. از رک غالبا با نام محفظه رک سرور نیز یاد می شود. رک‌‌ها معمولا در محیط های مرکز داده یافت می شوند. انتخاب نوع رک در بخش خدمات پسیو شبکه انجام می گردد.

رک‌‌ها معمولا از جنس آلومینیوم یا استیل ضد زنگ ساخته می شوند. در این بخش نکته قابل توجه این است که تجهیزات شبکه با توجه به استاندارهای خاصی که رک هم در ساختار خود از این استانداردها پیروی می‌‌کنند، ساخته می‌‌شوند تا بتوانند درون رک قرار بگیرند.

دیتا سنتر های کوچیک نیز برای دسته بندی بهتر نیز می توانند از رک استفاده کنند مثلا کسانی که دوربین مدار بسته دارند می توانند از رک برای سازماندی بهتر دیتا سنتر کوچکشان استفاده کنند.

رک‌‌ها معمولا دارای تجهیزات و متعلقات خاص خود هستند که کاربران می‌‌توانند با توجه و در نظر گرفتن نیازهای خود از این تجهیزات جانبی استفاده کنند که در ادامه به معرفی آن‌‌ها می‌‌پردازیم:

تجهیزات و متعلقات رک شبکه

همان‌‌طور که گفته شد، رک‌‌ها دارای لوازم جانبی هستند که از بین آن‌‌ها می‌‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پاور ماژول یا جعبه توزیع AC: رک، به طور کلی شامل تجهیزات زیادی است که به برق AC احتیاج دارند. از جعبه توزیع که معمولا از 5 تا 15 سوکت (5A / 15A) تشکیل شده است، برای تامین برق در داخل رک استفاده می‌‌شود.
• نگهدارنده مودم: قطعه‌‌ای است برای نگه داشتن تعداد بیشتری مودم به صورت عمودی که در غیر این صورت، آنها به صورت افقی نگهداری می شوند و هر رک می تواند تنها تعداد معدودی از آن‌‌ها را درون خود جای دهد.
• بلانک پنل: از این قطعه برای پر کردن فضای خالی رک استفاده می‌‌شود تا با این کار از خطر آسیب دیدن تجهیزات درون رک جلوگیری به‌‌عمل آید.
• سینی رک: در داخل رک کار گذاشته می‌‌شود و برای قرار دادن تجهیزات روی آن مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.
• سینی‌‌های ثابت / کشویی: تمام تجهیزاتی که در رک شبکه قرار می‌‌گیرند، قابل نصب نیستند. بنابراین، یک صفحه سینی شکل، ثابت و یا متحرک در رک کار گذاشته می‌‌شود تا این تجهیزات روی آن‌‌ها قرار داده شوند.
• فن رک: معمولا هر واحد به ‌‌طور کلی شامل 2/4/6 فن است که برای خنک کردن فضای داخل رک و تجهیزات موجود در آن استفاده می‌‌شود.

انواع رک شبکه

رک شبکه که اصطلاحا به آن رک سرور و قفسه LAN نیز می‌‌گویند، می تواند از پیش تنظیم و ساخته شده یا بعد از سفارش ساخت مورد استفاده قرار گیرند. رک‌‌های آماده و از پیش تنظیم شده درکارخانه مونتاژ می شوند و می‌‌توانند خیلی سریع و بدون دردسر در محل مورد نظر مستقر شوند. آنها اغلب از نظر اقتصادی نیز گزینه‌‌های مقرون به‌‌صرفه‌‌تری هستند.

اگر نیاز به نصب و راه اندازی شبکه مثل دوربین مدار بسته دارید نیاز نیست هزینه زیادی را برای خرید رک های بزرگ هدر دهید. رک شبکه را همچنین می توان متناسب با نیازها و مشخصات مورد نظر خود سفارش داد. این روش برای شرکت‌‌هایی که به ابعاد خاص یا استفاده خاصی نیاز دارند، مناسب می‌‌باشد. همچنین رک‌‌ها در حالت کلی به دو شکل دیواری و ایستاده ساخته می‌‌شوند که در ادامه به بررسی هریک از این مدل‌‌ها می‌‌پردازیم:

رک‌‌های دیواری

رک‌‌های دیواری خود به دو مدل دسته بندی می‌‌شوند:

رک‌‌های نوع اول، مدلی است که یک درب شیشه ای در قسمت جلویی خود دارند که می تواند به طور کامل باز شود و ورود / خروج کابل نیز از طریق خروجی‌‌های بالا و پایین رک شبکه صورت می‌‌پذیرد.

رک‌‌های نوع دوم در واقع مانند رک های نوع اول هستند، با این تفاوت که دارای یک درب در پشت محفظه هستند. درب جلویی به طور کلی از جنس شیشه می باشد تا تجهیزات درون رک به‌‌ طور واضح نمایان باشند.

سایر مشخصات

• رک دیواری برای شبکه‌‌هایی که از تجهیزات شبکه ای کمتری استفاده می‌‌کنند، بسیار مفید هستند.
• اندازه های استاندارد آن 6U، 9U، 12U، 15U می‌‌باشد.
• رک‌‌های شبکه به طور کلی با بدنه فولادی و البته گاهی اوقات از آلومینیوم و در رنگ‌‌های روکش شده از پودر ساخته می شوند.
• قفسه های شبکه دارای خروجی تهویه در قسمت بالا / پایین / طرفین دریچه های خود هستند.

رک‌‌های ایستاده

بسیاری ازمواردی که در مورد رک‌‌های دیواری فوق به آن اشاره شد، در مورد رک‌‌های ایستاده نیز صدق می‌‌کند. به جز این که این نوع رک بزرگ‌‌تر بوده و روی زمین قرار می‌‌گیرد. بعضی از رک‌‌ها را روی چرخ قرار می د‌‌هند تا بتوانند به‌‌راحتی آن‌‌ها را جابجا نمایند.

سایر مشخصات

• از این نوع رک در شبکه‌‌هایی که با تجهیزات شبکه زیاد باشد، استفاده می شود.
• اندازه های استاندارد آن 24U، 30U، 36U، 42U، 45U می‌‌باشد.
• قسمت جلویی رک به طور کلی و سراسری دارای درب شیشه ای می‌‌باشد.
• این رک‌‌ها توان حمل بارهای حدودا 450 تا 500 کیلوگرمی را دارند.
• رک‌‌های ایستاده در اجزای جداگانه تولید شده و درسایت یا در کارخانه مونتاژ می شوند.

همچنین، رک‌‌های شبکه را از نظر ساختار امنیتی نیز می توان به دو صورت قاب باز یا دارای قفل طبقه بندی کرد. رک‌‌های با قاب باز از فضا و انعطاف‌‌پذیری بیشتری برخوردار هستند. همچنین دسترسی به کابل‌‌ها در شبکه‌‌هایی که حجم کابل کشی بالایی دارند، به‌‌راحتی از بالا امکان پذیر است.

با توجه به باز بودن این رک‌‌ها، از آن‌‌ها اغلب در اتاق سرورهای امن استفاده می شود. در صورتی‌‌که از رک‌‌های دارای قفل می‌‌توان در خارج از یک اتاق سرور امن استفاده کرد.

ابعاد و عمق واحد رک شبکه

برای تعیین اندازه رک شبکه، باید به پارامترهای مختلفی از جمله اینکه قرار است رک در چه مکانی استفاده شود یا این‌‌که قرار است چه نوع تجهیزاتی درآن نصب شوند، توجه نمود. اما معمولا رک‌‌هایی با ابعاد استاندارد انتخاب می شوند زیرا تجهیزاتی که با توجه به ابعاد استاندارد قطعات جانبی سیستم‌‌های کامپیوتری ساخته می‌‌شوند، به راحتی در رک با ابعاد استاندارد نصب می شوند.

عمق رک نیز، فاصله خط آهن جلو تا پشت ریل انتهایی است.

Rack Unit یا RU درواقع واحد اندازه گیری فضای عمودی موجود در رک شبکه است. این استاندارد برابر 1.75 اینچ (44.45 میلی متر) یا یک واحد رک یا \”U\” می‌‌باشد. اغلب رک‌‌ها به شکل 42U فروخته می شوند؛ به این معنی که یک رک تنها می تواند چهل و دو دستگاه (42) 1U یا ترکیبی از 1U، 2U، 3U یا سایر ارتفاعات واحدهای رک که حداکثرآن 42 می‌‌باشد را در خود جای دهد.

قوانین و استانداردهای طراحی رک

رک های شبکه با دستیابی به استانداردهای تعیین شده توسط مقامات مربوطه این صنعت، اقدام به دریافت گواهی‌‌نامه می نمایند. رک شبکه می تواند گواهینامه‌‌های زیر را دریافت کند:

• EIA 310E : مشخصات رک استاندارد 19 اینچی مانند Rack Unit که در آخرین نسخه از سمت کمیسیون EIA 310 اعلام شده است، شامل فاصله سوراخ عمودی، فاصله سوراخ افقی، باز کردن قفسه و عرض پانل جلو می‌‌باشد.
• UL2416 : UL2416 یا آزمایشگاه های سابق Underwriters که یک شرکت جهانی صدور گواهینامه ایمنی در بین مشاغل استراتژیک در حوزه تجاری و صنعتی می‌‌باشد، استانداردهای مریوط به نیازهای تجهیزات صوتی / تصویری، فناوری اطلاعات و ارتباطات و سیستم های رک را پوشش می دهد.
• RoHS : محدود کردن استفاده از مواد خطرناک در استانداردهای RoHS که به عنوان بخشنامه 2002/95 / EC نیز شناخته می شود، مجموعه ای از معیارهای تدوین شده توسط اتحادیه اروپا (EU) است که برای تنظیم عدم استفاده از مواد سمی در دستگاه های برقی و الکترونیکی، سیستم ها و اسباب بازی ها صادر می‌‌شود.
• REACH : ثبت، ارزیابی، اعطای مجوز و محدود کردن مواد شیمیایی در استاندارد REACH نیز، یکی دیگر از مقررات اتحادیه اروپا است. این کار به تولید و استفاده از مواد شیمیایی و تأثیر احتمالی آنها بر سلامت انسان و محیط زیست می پردازد.
• IBC 2012 : کد بین المللی IBC 2012 یک کد الگویی است که حداقل الزامات را برای محافظت از سلامت عمومی و ایمنی محصولات جدید و موجود فراهم می کند.

جمع بندی

مدیران فناوری اطلاعات به جهت سر و سامان بخشیدن به فضای اتاق سرور و شبکه بخش خود ناگزیر به استفاده از رک‌‌ شبکه می‌‌باشند. همان‌‌طور که در قسمت‌‌های قبل نیز گفته شد، استفاده از انواع مختلف رک شبکه با توجه به نیاز و فضای موجود نه تنها باعث سازماندهی و نظم اتاق سرور می‌‌شود، بلکه در نهایت منجر به سهولت دسترسی به تجهیزات شبکه و حفظ امنیت آن‌‌ها می‌‌شود.

رک شبکه توسط شرکت‌‌های مختلفی در سراسر دنیا تولید و ساخته می‌‌شوند که همگی آن‌‌ها دارای استانداردهای لازم و موجود برای تولیدات خود هستند که کاربران می‌‌توانند با بررسی آن‌‌ها اقدام به خرید و استفاده از آن‌‌ها نمایند.

مدیران فناوری اطلاعات به جهت سر و سامان بخشیدن به فضای  راه اندازی اتاق سرور و شبکه بخش خود ناگزیر به استفاده از رک‌‌ شبکه می‌‌باشند. همان‌‌طور که در قسمت‌‌های قبل نیز گفته شد، استفاده از انواع مختلف رک شبکه با توجه به نیاز و فضای موجود نه تنها باعث سازماندهی و نظم اتاق سرور می‌‌شود، بلکه در نهایت منجر به سهولت دسترسی به تجهیزات شبکه و حفظ امنیت آن‌‌ها می‌‌شود.

رک شبکه توسط شرکت‌‌های مختلفی در سراسر دنیا تولید و ساخته می‌‌شوند که همگی آن‌‌ها دارای استانداردهای لازم و موجود برای تولیدات خود هستند که کاربران می‌‌توانند با بررسی آن‌‌ها اقدام به خرید و استفاده از آن‌‌ها نمایند.